De renovatieplicht in 2025: alles wat je moet weten

In Vlaanderen geldt sinds 2023 een renovatieplicht voor nieuwe eigenaars, opstalhouders en erfpachters van energieverslindende woningen. Wat houdt ze in, geldt ze voor jouw woonst, hoe voldoe je eraan en wat gaat het je kosten?  

Afbeelding

Wat is de renovatieplicht?  

Sinds 1 januari 2023 geldt er in Vlaanderen een renovatieverplichting. Die houdt in dat nieuwe eigenaars van residentiële gebouwen (eengezinswoningen en appartementen) met energielabel E of F hun woning verplicht moeten renoveren naar een energielabel D of beter.  

Voor wie geldt de renovatieplicht in 2025? 

Zoals hierboven aangegeven, geldt de renovatieplicht voor alle nieuwe eigenaars van een residentieel gebouw. We zetten voor jou op een rijtje wanneer de renovatieplicht geldt.  

  • Bij verlijden van een authentieke akte van een notariële overdracht in volle eigendom (aankoop, schenking, ... ) 
  • Bij vestigen van opstalrecht of erfpacht 
  • Voor de feitelijke toestand (residentiële bestemming) op het moment van het verlijden van de akte of het vestigen van erfpacht of opstalrecht 
  • Per akte 

Renoveren van EPC-label F naar EPC-label A: tot wanneer heb ik tijd om de renovatieplicht uit te voeren?  

Wie een woning koopt, moet deze binnen de zes jaar renoveren naar een beter energielabel (D of hoger). Deze termijn start op de datum waarop de authentieke akte verlijdt of op de dag waarop het opstalrecht of de erfpacht gevestigd wordt.  

Het uiteindelijke doel is dat elke woning in Vlaanderen energielabel A heeft in 2050.  

Welke sancties gelden er als de renovatieplicht niet nageleefd wordt?  

Wie de renovatieplicht niet naleeft, riskeert een boete die kan oplopen tot 200.000 euro. Je bent uiteraard verplicht de boete te betalen én alsnog jouw woning te renoveren binnen de termijn die het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap je oplegt.  

De renovatieplicht financieren 

Jouw woning renoveren naar een energiezuinige thuis kost geld. En het is compleet begrijpelijk als je daar niet voldoende budget voor hebt. Gelukkig kan je hiervoor een beroep doen op enkele steunmaatregelen.  

  • EPC-labelpremie: voor woningen, collectieve woongebouwen of wooneenheden met een zeer lage energieprestatie die binnen de zes jaar gerenoveerd worden.  
  • Mijn Verbouwpremie: bundel van verschillende premies voor tal van investeringen in de energie-efficiëntie van jouw woning zoals isolatie, schrijnwerk, verwarmingsinstallaties, ...  
  • Mijn VerbouwLening: lening tot 60.000 euro voor de financiering van investeringen die focussen op woonkwaliteit en energieprestaties.  
  • Sloop- en herbouwpremie: als blijkt dat het beter is om de woning die je kocht te slopen en herop te bouwen in plaats van te renoveren, kan je hier maximum 10.000 euro voor krijgen.  
  • Vermindering onroerende voorheffing voor ingrijpende energetische renovatie: korting op onroerende voorheffing ingeval van een ingrijpende energetische renovatie. Wordt berekend op basis van het nieuwe E-peil.  

Meer informatie vind je hier. 

Waar moet je op letten als verkoper?  

Als verkoper van een woning met een slechte energieprestatie ben je verplicht om in de advertentie te vermelden dat er een renovatieplicht voor de woning geldt. Je moet dit ook (laten) vermelden in de onderhandse akte (compromis) en de authentieke akte.  

Goed om te weten als huurder 

Als huurder ben je niet verplicht om de woning te renoveren. Hou er echter rekening mee dat – als de woning een laag energielabel heeft – de eigenaar de nodige werken zal moeten uitvoeren, wat voor hinder kan zorgen. 

Uitzonderingen op de renovatieplicht 

In een aantal situaties is er geen renovatieplicht. Dit is het geval voor monumenten en beschermde gebouwen, gebouwen die binnen de vijf jaar gesloopt worden en tijdelijke constructies die minder dan twee jaar gebruikt zullen worden. Daarnaast zijn er nog enkele situaties waar de renovatieplicht niet geldt. We lichten ze kort toe.  

Notariële akten met declaratieve werking 

  • Echtscheiding of beëindiging van (wettelijke) samenwoning: de renovatieplicht geldt hier niet als één van de partners de woning houdt en als die woning zijn/haar hoofdverblijfplaats wordt.  
  • Uit onverdeeldheid treden: de renovatieplicht geldt hier niet als er in het kader van een afstand-verdeling een notariële overdracht van de woning is en één van de personen daar zijn hoofdverblijfplaats heeft en behoudt.   

Verlenging van opstalrecht of erfpacht 

Als een opstalrecht of erfpacht tussen twee dezelfde partijen verlengd wordt, is de renovatieverplichting niet van toepassing.  

Erfenis 

Als je een woning erft, is de renovatieplicht niet geldig, tenzij er al een verplichting is beginnen lopen voordat je die geërfd hebt. Dan moet je binnen de vooropgelegde termijn aan de plicht voldoen. Ter info: als de ene erfgenaam de andere uitkoopt, is er geen sprake meer van een erfenis en moet aan de renovatieplicht voldaan worden als die geldt.  

De renovatieplicht bij niet-residentiële gebouwen 

Ook voor niet-residentiële gebouwen geldt er een renovatieplicht. Deze moeten binnen de zes jaar na verkoop, erfpacht of opstalrecht verplicht aan een aantal energiebesparende maatregelen voldoen én minimaal energielabel E behalen. Het gaat hier onder meer over investeringen in dakisolatie, beglazing, verwarming, koeling en hernieuwbare energie.  

Lees hier alles over de renovatieplicht voor niet-residentiële gebouwen.  

Het belang van renoveren 

Je woning (energetisch) renoveren brengt een grote kost met zich mee. Maar op lange termijn is het dat dubbel en dik waard. Je verhoogt niet alleen jouw wooncomfort maar ook de waarde van jouw woning. En dan hebben we het nog niet over de vele besparingen qua energie die zo'n renovatie met zich meebrengt.  

Je EPC-label verbeteren 

Los van een (ingrijpende) energetische renovatie zijn er tal van manieren om jouw EPC-label te verbeteren. Je leest er alles over in het artikel dat we hierover schreven.  

FAQ's

  • person-icon

    Geldt de renovatieplicht bij een beschermd gebouw?

    Deze gebouwen zijn vrijgesteld van de renovatieverplichting voor residentiële gebouwen.  

  • person-icon

    Geldt de renovatieplicht voor een tweede verblijf of vakantiewoning?

    Aangezien tweede verblijven en vakantiewoningen ook residentiële gebouwen zijn, vallen zij onder de renovatieplicht.  

  • person-icon

    Is er een renovatieplicht in Wallonië?

    In Wallonië geldt momenteel geen renovatieplicht.  

  • person-icon

    Is er een renovatieplicht in Brussel?

    In Brussel moeten alle woningen tegen 2033 minstens een energielabel E hebben.  

  • person-icon

    Hoe kan ik kosten besparen bij mijn renovatie?

    Er zijn tal van manieren om jouw renovatie op een budgetvriendelijke manier aan te pakken.  

    • Vraag meerdere offertes op en vergelijk die.  
    • Informeer je vooraf over de gemiddelde prijzen. Zo kan je beter onderhandelen. 
    • Check zeker welke premies je kan aanvragen voor jouw renovatie.  
    • Bekijk welke materialen je opnieuw kan gebruiken. Zo bespaar je op materiaalkosten.  
    • Probeer waar mogelijk mee te helpen met de werken.  
    • Controleer of je een vergunning nodig hebt voor jouw renovatie. Op die manier krijg je geen boete.  
    • In seizoenen waar het druk is voor vakmannen, schieten de prijzen vaak de hoogte in. Plan jouw werken daarom in minder drukke periodes.  
    • Prefab is goedkoper dan maatwerk.  
    • Voorkom misverstanden en zet alle gemaakte afspraken op papier. Zo voorkom je discussies en eventueel extra kosten.  
    • Ga niet voor de goedkoopste optie, die is vaak het minst duurzaam.  
    • Hou de promoties in de gaten en sla dan je slag.  
  • person-icon

    Geldt de renovatieplicht als het gebouw binnen 6 jaar van eigenaar verandert?

    De nieuwe eigenaar van de woning (ongeacht koper, erfpachter, opstalhouder of ontvanger van de schenking) moet binnen de resterende termijn voldoen aan de eisen waaraan de vorige eigenaar moest voldoen. Let op: een erfenis valt niet onder een notariële overdracht in volle eigendom en moet dus niet standaard aan de renovatieverplichting voldoen. Vindt de erfenis echter plaats tijdens de looptijd van de renovatieverplichting? Dan moet de erfgenaam binnen de resterende termijn voldoen aan de eisen waaraan de erflater moest voldoen.  

  • person-icon

    Wat als het gebouw een residentiële en niet-residentiële functie heeft?

    Hierbij wordt gekeken naar de hoofdbestemming van het gebouw. Dat is de bestemming die de grootst bruikbare vloeroppervlakte inneemt. Stel dat de niet-residentiële functie (bijvoorbeeld kantoorruimte) 70% van de vloeroppervlakte inneemt, is het gebouw niet onderhevig aan de renovatieverplichting.  

  • person-icon

    Wat zijn de meest voorkomende problemen bij de renovatieplicht?

    Veel mensen onderschatten de kosten van een renovatie. Informeer je daarom goed bij een aannemer of architect over welke werken echt uitgevoerd moeten worden. Zij kunnen je helpen bij het bepalen van een correcte prijs.  

  • person-icon

    Wie voert de inspecties uit voor de renovatieplicht?

    Deze inspecties worden uitgevoerd door het Vlaams Energie- en Klimaatagentschap.  

Meer gerelateerde artikels

Bekijk alle artikels